Politika proširenja se pokazala kao najuspješnija politika Evropske Unije, pa će ona biti prioritet zemalja članica Višegradske četvorke za ovu godinu i u budućnosti kao garant stabilnosti u Evropi i osnova za saradnju i dijalog sa Crnom Gorom, Zapadnim Balkanom i ostalim evropskim zemljama uopšte, zaključak je današnjeg seminara na temu “Pozitivni primjeri regionalne saradnje V4”.
Seminar je održan danas u svečanoj Sali Fakulteta političkih nauka u Podgorici, a otvorio ga je ambasador Mađarske u Crnoj Gori Kristijan Poša sa pričom o političkoj i ekonomskoj saradnji zemalja Višegradske četvorke koju čine Mađarska, Poljska, Slovačka I Poljska.
“Članice Višegradske četvorke su zemlje Srednje Erope smještene između jezgra EU i sile kao što je Rusija, što nije bez presedana jer su istorijski uslovi su učinili da ova četvorka konstantno bude ograđena velikim silama i što je konstantno tjeralo da usklađuje zajedničku politiku u cilju opstanka. Ova grupa osnovana je 1991. godine i nije formirana da bude alternative evropskim integracijama, već da što prije uđe u EU, ali i postane članica NATO-a”, uveo nas je u same početke Poša.
Poša je istakao da otkako je četvorka prošla kroz ekonomsku i političku tranziciju I pristupila zajedničkom tržištu EU počinje biljžiti izvozno orijentisan ekonomski rast i postaje atraktivna za strane, ekonomske investicije.
“V4 je integrisani dio evropskog industrijskog prostora i središte automobilske industrije. Takođe, to je 15. najača privreda u svijetu, a treća u EU. Prosječan godišnji ekonomski rast je duplo veći nego rast EU I bilježi oko 4.1 odsto u poređenju sa 2.4 odsto u EU. Ovaj region se brzo približava jezgru EU. Javni dug iznosi 54.4 odsto što je duplo manje od ostalih zemalja EU, npr. recimo sa Grčkom koja je ispred svih sa 100 odsto javnog duga”. Nezaposlenost iznosi kod četvorke 6.25 odsto dok je u EU na nivou od 8.5 odsto, iznio je činjenično stanje Poša.
Ambasador Mađarske smatra i da treba raditi na povezivanju sjevera i juga, dakle Balkana i V4, a ne samo pravca istok-zapad, pa je njihov moto u ovoj godini “Connection”!
“Moramo napraviti konekciju kakva je prisutna u srži EU, u našem slučaju konekciju Baltičko more-Jadransko more i to u energetskom, ekonomskom i gasnom pogledu”, naglašava Ambasador.
Upoređujući Njemačku sa V4 on smatra da je Njemačka u prednosti za nekih 20-25 godina, ali je pohvalno da su neke regije V4 razvijenije od jedne prosječne regije u Njemačkoj i zemljama Beneluksa I da ne treba zaboraviti da je jedina V4 dala prijedlog budžeta EU za ovu godinu.
“V4 učestvuje sa 13.4 odsto u uvozu Njemačke i prednjači po tome u odnosu na Kinu, Francusku i UK, dok je njemački izvoz prema V4 10.7 odsto i za 50 odsto je veća robna razmijena Njemačke i V4 u odnosu na relaciju Kina-Njemačka. Dakle, V4 je brend, privredni motor EU, a to dokazuje i robna razmijena sa Njemačkom u iznosu od 250 milijardi eura”, istakao je to sa ponosom Poša.
Ambasador Češke republike u Crnoj Gori Karel Urban naglasio je intezivnu saradnju V4 na bezbjednosnom i odbrambenom planu, ali i trenutni fokus V4 na jačanju istočnog krila alijanse, aktivnostima I debatama sa revizijom borbenih snaga EU, kao I formiranje EU Battle grupe čiji je cilj koordinisano djelovanje I minimalizacija civilnih gubitaka.
“Projekat Battle grupa je najveći u oblasti bezbijednosti i podrazumijeva brzu reakciju i sardanju sa NATO snagama, saradnja sa industrijama koje proizvode oružje za odbranu, zajedničke vježbe I edukacija, podrška zemljama Zapadnog Balkana, a za Crnu Goru mogu reći da može biti idealan partner zbog pridruživanja Nato alijansi I zbog približavanja EU vrijednostima, kazao je Urban.
Milica Serdarević, zmjeanica Ambasadora Slovačke u Crnoj Gori je naglasila da je težina glasova V4 ravnopravna sa težinom glasova Njemačke i da je od velike važnosti što grupa kao što je V4 uživa u Slovačkoj podršku skoro svih političkih stranaka.
“Čak 63 odsto Slovaka daje podršku V4 I smatra tu saradnju veoma korisnom”-Ističe Serdarević.
Serdarević je takođe pomenula da je Višegradski fond jedina zajednička institucija V4, koja ulaže sredstva i u zemlje Zapadnog Balkana.
“Fond daje podršku demokratizaciji i pomaže u napretku ka EU. Od 2010. godine CG dobija podršku iz ovoga fonda za projekte, za NVO, za studentske razmjene i V4 će nastaviti da pomaže i dalje u ovom smislu”, kazala je zamjenica Ambasadora Slovačke
Ona je za kraj izlaganja potvrdila da će prioritet Slovačke u narednom period biti politika proširenja, jer se to pokazalo kao najuspješnija politika EU, a vidi se i na primjeru CG koja je do sada otvorila do 30 poglavlja.
Ana Kasprzak, otpravnica poslova u ambasadi Poljske se saglasila sa prethodnom sagovornicom napominjući da je politika proširenja ključna za stabilnost u Evropi I region i da je osnova za saradnju i dijalog sa Crnom Gorom I Zapadnim Balkanom uopšte, zaključila je Kasprzak.